Nie brakuje konferencji, artykułów, książek na tematy typu „kobieta a…”, „rola kobiety…”, „prawa kobiet…”. Analogicznych wydarzeń, które podejmowałyby kwestię mężczyzn w społeczeństwie lub w Kościele, jest niewiele. Wynika to prawdopodobnie z przekonania, że kobiety przez całe wieki, a właściwie tysiąclecia, były podporządkowane mężczyznom, a zatem teraz trzeba im pomóc, by zapanowało równouprawnienie. Tyle że mamy już 2023 rok i sytuacja diametralnie się zmieniła od czasów Mieszka I. Słuszny postulat równouprawnienia mężczyzn i kobiet podmieniany jest coraz częściej przez ideologiczne żądania, dalekie od jakiegokolwiek zdrowego rozsądku, które w gruncie rzeczy negują oczywiste różnice między kobietami i mężczyznami. Z drugiej strony, wyrównywanie szans doszło w niektórych kwestiach do punktu, w którym mamy nierówność, tyle że na niekorzyść mężczyzn. Kiedyś rozmawiałem z dwiema rzymiankami, które śmiały się, że teraz we Włoszech prawo jest takie, że niewierna żona może wyrzucić męża z mieszkania, a ten w dodatku musi płacić na nią i jej kochanka. Sądy prawie zawsze przyznają opiekę nad dziećmi matce, nawet jeśli dzieci wolałyby być z ojcem, a matka wielokrotnie wykazała się brakiem odpowiedzialności.
Oczywiście, w życiu różnie bywa. W każdym razie mamy niewątpliwie potężny kryzys męskości i ojcostwa. Właśnie dostałem w ręce książkę pod redakcją zmarłego niedawno prof. Stanisława Grygiela pt. „Ojcostwo i macierzyństwo na zawsze”. Książka ukazała się po włosku jako osiemnasta pozycja w serii „Sentieri della verità” (Ścieżki prawdy). Seria ta prezentuje owoce pracy badawczej Katedry Karola Wojtyły, działającej w ramach Papieskiego Instytutu Teologicznego Jana Pawła II dla Nauk o Małżeństwie i Rodzinie (wcześniej, do 2017 r., Papieski Instytut Jana Pawła II dla Studiów nad Małżeństwem i Rodziną). Warto zauważyć na marginesie, że nie wiadomo, jakie będą dalsze losy Katedry Jana Pawła II, gdyż nie brakuje w Rzymie ważnych osób, którym dziedzictwo papieża Polaka jakoś nie pasuje. W każdym razie we wspomnianej książce można znaleźć teksty, które podejmują temat kryzysu męskości i ojcostwa.
W artykule „Degradacja męskości” o. Wojciech Giertych OP, teolog Domu Papieskiego, zauważa, że w wielu krajach na Zachodzie mamy głęboką degradację męskiej tożsamości. I pyta, dlaczego wielu mężczyzn nie chce, nie umie używać swej męskości, by wzrastać w odpowiedzialności. „Wielu mężczyzn – pisze dominikanin – nie chce się żenić; wolą pozostać singlami bez podejmowania obowiązków męża i ojca. Niektórzy odkrywają w sobie homoseksualne inklinacje. W ostatnich latach procent rozbitych małżeństw i rozwodów wzrósł znacząco. Większość samotnych matek to nie wdowy, ale kobiety opuszczone. Często ojcowie odmawiają płacenia alimentów (…)”. W tej perspektywie o. Giertych – idąc za nauczaniem Jana Pawła II – pokazuje, jak rewolucja seksualna 1968 r., w tym rozpowszechnienie się antykoncepcji, wpłynęła na degenerację męskości, zanik męskiej ambicji i odpowiedzialności. Co w tej sytuacji robić? Dominikanin podkreśla, że chorej psychiki i niemoralnego życia nie uzdrowią naturalne terapie, choć tych oczywiście nie należy lekceważyć. Potrzeba jednak chrześcijańskiej wiary i nadziei. Tak! Nie brakuje małżonków – choć są oni w mniejszości – którzy rozumieją, że nadzwyczaj trudno będzie im zbudować trwałą rodzinę bez odniesienia się do Chrystusa.
Ks. Livio Melina, teolog moralista, pisze w swoim tekście o ojcostwie w kontekście powołania do kapłaństwa. Włoski duchowny podkreśla, że autentyczne doświadczenie ojcostwa i bycie zdolnym do ojcostwa jest jednym z podstawowych kryteriów rozeznawania zdatności do kapłaństwa. Dlatego trzeba brać na serio wskazania watykańskich instrukcji, które stwierdzają, że nie powinni być dopuszczani do święceń kapłańskich mężczyźni o utrwalonych tendencjach seksualnych i ci, którzy popierają tzw. kulturę gay. Takie osoby bowiem nie potrafią w dłuższej perspektywie odnajdować się w sposób zdrowy w relacjach z mężczyznami i kobietami, co z kolei nie pozwala im na praktykowanie kapłańskiego ojcostwa.
Warto rozmawiać o kobietach i kobiecości, ale nie należy zapominać o mężczyznach i męskości. Tym bardziej że jednym i drugim coraz bardziej zagrażają dziś różne ideologie „trans” i „sexual fluidity” (seksualnej płynności).
Co? Gdzie? Kiedy?
